Ana Arı Kontrolü Nasıl Yapılır?
Havaların ısınmasıyla birlikte arıların kendini göstermeye başladığı dönemde ve koloni ne kadar canlı çalıştığı görülse de bazen ana arı olmayabilir. Bu şekilde olan kovanların yani ana arı olmama ihtimali olan arıların belirlenerek önlemler alınmalıdır. Bir çok arıcı bu durumu gözlemleyemediği için ciddi ekonomik kayıplar yaşamaktadır. İlk aşamada yapacağımız kontrol detaylı bir inceleme olmasa da ana arının olup olmadığı belirlemek için önemlidir. Bu dönemler genelde Şubat-Mart ayları veya Nisan ayının başı gibi olduğu için bu zamanlarda da hazır ana arı bulma olasılığı az olduğundan en güzel yöntem birleştirmektir.
Arıları birleştirmek için anasız ve analı olup zayıf olan kolonileri tespit ederek birleştirme yapılmalıdır. Bu şekilde yaparak hem anasız olan koloni analandırılmış olurken, bahara güçlü çıkamayacak olan kolonilerde birleştirilerek güçlü koloni halinde getirilmiş olacaktır. Bu şekilde yapılınca arıcı ister istemez acaba arı sayısı düşer korkusuyla ana arı vererek ve diğer analı zayıf kovanları da güçlendirmek ile uğraştığı için büyük zaman kaybı yaşamaktadır.
Anasız kovanların analı yapabilmek için analı zayıf kovanlara her gün 1 metre yaklaştırarak daha sonra iki kovan yan yana gelince analı kovanın önüne anasız kolonideki arıların çerçeveleri olduğu gibi silkelenir. Bu şekilde silkeleme ile yerde bulunan arıların üzerine şerbetli su ve kokulu su serperek ardından duman vasıtasıyla analı kovana girmesi sağlanır. İki koloniyi birleştirdikten sonra 1 hafta 10 gün sonra anaların yumurta atma durumunu kontrol edilmelidir. Düzgün bir şekilde ve sıralı olarak yumurta atıyorsa güzel, eğer seyrek ve dağınık bir şekilde yumurta atıyorsa bunlarla belli bir zaman iade edilip daha sonra hazır ana arı bulunca acil değiştirilmesi gerekmektedir. Sezon başına kadar performansı düşük anayla idare edilebilir ama tam sistem arılar çalışmaya başlayınca yeni ana arı verilmesi gerekir.
Yukarıdaki resmi incelediğinizde düzensiz ve zamansız yumurta atımı ile sağlıklı ve düzenli bir ana arının yumurta atma düzenini görmektesiniz. Özellikle kıştan çıkan koloniler halkalar ve dairesel olarak yumurta bırakır. Top gibi düşündüğünüz zaman ana merkeze ana arı yumurta atar çerçevenin daha sonra ilk önce attığının biraz dışına daha sonra en dışa bu şekilde ata ata alanını genişletir. Daha sonra tekrar gerekirse yine merkezden yumurta atma işlemini devam ettirebilir. Bu şekilde dairesel olarak bazı analara daha düzenli ve daha çok yumurta atarsa bilin ki o ana arı daha sağlıklıdır. Koloni içinde larva ve pupa varsa eğer yumurta yoksa ana arının olmadığına işaret olabilir. Ya ana arı ölmüştür yada yumurta atmayı bırakmış olabilir. Pupa ve yumurta varsa eğer larva yoksa ana arıya bağlı olmayan nedenlerden koloni gelişimi durdurmuş olabilir yada ilaçlardan yada koloniye farklı bir hastalık bulaşarak stres altına girdiğinden üretimi durdurmuş olabilir.
Kovanda Ana Arı Nasıl Bulunur?
Koloni içinde sağlık verimsiz ana arılar kısa sürede değiştirilmesi gerekmektedir. Bu şekilde yapmanız durumunda hem koloniyi kurtararak hem de sezona güçlü bir şekilde girmiş olursunuz. Bu şekilde ana arının bulunması ve yakalanması gerekir. Ana arıyı yakalamadan önce koloniye duman verilir. Kolonin düzeni bozulmadan ve sessiz bir şekilde çıtaların çıkarılıp kontrol edilmesi gerekir. Ballı ve polenli petekler bir tarafa alınarak daha sonra yumurtalı çerçeve dikkatli bir şekilde bakılıp, topak halinde arılar varsa onları sakin bir şekilde elimizde dağıtarak ana arının içinde olma ihtimaline karşı bakmalıyız. Ana arı genelde kuluçkalık olan çerçevelerin için kısmında olur. Hatta ballı ve polenleri bir yere ayırıp, kuluçkalık çerçeve (larva, yumurta, pupa) lar bir tarafa alınarak konulup 5-10 dakika bekleyip bu yavrulu petekler kontrol edildiğinden bunlarında aralarında olabilir. Buralarda da yoksa geriye dönüp, ballı ve polenli çerçeveleri kontrol ederek bulabiliriz.
Baktınız hiç bulamadınız, kovan önüne bir bez sererek ve kovanın plastik tabanlı ve polenli olduğunu düşünürsek bunun polenli kısmını açtıktan sonra kovan önüne silkelediğiniz arılar bu polen ızgarasından çerçevelere geleceğinden ana arı bu ızgaradan geçemeyip altta kalacaktır. Bu şekilde de bulunabilir diğer bir yöntemde ben her sefer uğraşmak istemiyorum diyorsanız boyama yapabilirsiniz. Bir defa anayı yakalayıp, ana arı kalemi veya ana arı boyası ile boyayıp kovan içine salabilirsiniz. Bunu yaparken dikkat etmeniz gereken ana arıyı elinize alarakta boyama yapabilirsiniz yada ana arı yakalama aparatları ile de yapılabilir. Boyama işlemini yaptıktan sonra boyanın kuruması bekleyip daha sonra kovana bırakma işlemi yapılır. Bazı arıcılar ana arının kovan içindeki hareket alanını kısıtlamak için kanat kesme işlemi de yapmaktadırlar.
Sizlere ana arı kontrolü ile ilgili olarak yapılması gerekenleri en başından sonuna kadar geçen bütün süreçleri anlattık. Yine konu hakkında sorularınız olursa aşağıdaki yorumlar kısmından sormayı unutmayın. Yumurtlama garantili ana arı siparişi için tıklayın…
